Emerytura to świadczenie finansowe będące rodzajem ubezpieczenia społecznego przyznawanego z tytułu osiągnięcia starszego wieku. Kiedyś nazywana „rentą starczą” nie była zjawiskiem powszechnym. Pierwsze renty pojawiły się w wieku XVI – miały charakter prywatnych, indywidualnych ubezpieczeń. Powszechnymi świadczenia emerytalne stały się dopiero w wieku XX.
Obowiązujący w Polsce system emerytalny przechodził wielokrotne przebudowy i poprawki. Ostatnia poważna zmiana miała miejsce w dniu 1 października 2017 roku. Zmiana ustawy wprowadzała obniżenie wieku umożliwiającego przechodzenie pracownikom na emeryturę. I tak dla kobiet wiek obniżono z 65 do 60, dla mężczyzn z 67 do 65.
Struktura polskiego systemu jest dość złożona. W inny sposób naliczane są świadczenia dla osób urodzonych przed 1949 rokiem i dla tych urodzonych później. Przed zmianą systemu w 1999 roku, do naliczenia wysokości świadczenia brane były wysokości zarobków z ostatnich dziesięciu lat pracy przed emeryturą. Pracownik mógł wybrać również lata z innego, korzystnego dla siebie okresu. Wielu pracujących starało się zarabiać jak najwięcej tuż przed odejściem na emeryturę – nadgodziny, dodatkowe etaty dla starszych pracowników były czymś naturalnym i powszechnym. Nowy system wprowadził zasadę naliczania emerytury na podstawie zgromadzonych w systemie składek. Różnica polega na tym, że aby mieć wysoką emeryturą, opłaca się płacić wysokie składki, czyli pracować więcej, przez cały okres aktywności zawodowej. Zgromadzone na indywidualnym koncie w ZUS składki są corocznie waloryzowane. Jeśli ubezpieczony chce, część jego składek może trafiać co miesiąc do Otwartych Funduszy Emerytalnych. Zgromadzone tam mają również znaczenie dla wysokości świadczenia emerytalnego. Obecnie wprowadzany jest w Polsce system Pracowniczych Planów Kapitałowych. To nowość na polskim rynku ubezpieczeń. Każdy pracownik ma prawo zadeklarować dobrowolnie miesięczną składkę na dodatkowe ubezpieczenie. Do zebranych przez pracownika funduszy część pieniędzy dokładać będzie również pracodawca oraz państwo.
Osiągnięcie określonego przepisami wieku, zgromadzenie kapitału to
jeszcze nie wszystkie warunki uzyskania emerytury. Ważnym czynnikiem jest tak zwany staż pracy, czy okres zatrudnienia.
Ile trzeba mieć lat pracy do emerytury?
Aby móc otrzymywać emeryturę kobieta powinna ukończyć 60 lat i mieć udokumentowane 20 lat pracy. Mężczyzna 65-letni powinien przepracować co najmniej 25 lat. Minimalny okres zatrudnienia obliczany na podstawie świadectw pracy oraz dokumentacji zgromadzonej przez ZUS jest dokładnie sprawdzany pod względem ilości tak zwanych lat składkowych i nieskładkowych. Okresami nieskładkowymi są przerwy w pracy spowodowane zwolnieniami lekarskimi, nauczycielskimi urlopami dla poratowania zdrowia, urlopami bezpłatnymi. Zaliczone do wysługi lata nauki szkolnej czy studiów też są traktowane jako nieskładkowe. Aby nabyć prawo do emerytury ilość okresów nieskładkowych nie może być większa niż 1/3 całego okresu zatrudnienia. I tak kobieta mająca 22 lata zatrudnienia, a w tym 8 lat nieskładkowych nie ma prawa do emerytury, ponieważ ilość okresów niepłacenia składek na ZUS jest wyższa niż 1/3.
